Conflicten zijn onvermijdbaar, maar strijd is een keuze
Parenting Coordination
Als familierechtadvocaat zie ik geregeld dat ouders niet ophouden te strijden en steeds maar weer opnieuw de gang naar de rechter maken. De grote verliezers in die zaken zijn de kinderen. Ik ben ervan overtuigd dat dit anders moet en ook anders kan. Daarom ben ik de opleiding tot Parenting Coordinator (PC) oftewel ouderschapscoördinator gaan doen. Het is een voor Nederland nieuwe vorm van conflictoplossing na (echt)scheiding.
Via parenting coordination kunnen ouders hun conflicten oplossen zonder naar een rechter te gaan.
Wie is de PC?
Een Parenting coordinatotor (in het Nederlands: Ouderschapscoördinator) is een ervaren familiemediator. Het kan een advocaat zijn (zoals ik) of een psycholoog of therapeut.
Wanneer schakel je een PC in?
De reguliere zorgregeling
Wanneer begint het weekend? Vrijdag na school of op een bepaald tijdstip? En wat als er een keer geen school is of de kinderen zijn eerder uit? Hoe gaan jullie hiermee om?
Incidentele gebeurtenissen zoals verjaardagen en/of jubilea
Het is het weekend van de ene ouder maar de andere ouder is jarig. De ene ouder heeft een weekend Disney Land Parijs geboekt maar nu geeft Opa plotseling een feest omdat hij 70 wordt. Wat nu?
De vakantieregeling
Wanneer begint de vakantie en wat doe je met het laatste weekend van de vakantie? Wanneer wordt de reguliere zorgreling hervat? Wanneer en hoe vindt de overdracht plaats?
Alimentatie
Ook bij alimentatiegeschillen kan een PC uitkomst bieden. De PC kan dan samen met jullie berekeningen maken en indien gewenst knopen doorhakken.
Hoe gaat de PC te werk?
1. Definieren
Ouders dienen eerst samen de omvang van het conflict te bepalen. Ouders kunnen bijvoorbeeld aangeven dat ze het niet eens worden over de vakantieregeling, over hoe die precies ingevuld moet worden of wanneer de kinderen bij welke ouder zijn. Een opmerking van een ouder dat de andere ouder vervelend is en er geen afspraken mee te maken zijn, is onvoldoende. Ouders worden vooraf al aan het werk gezet door goed na te denken waar zij precies problemen mee ervaren en waar zij graag een oplossing voor zien. Als ouders het probleem gedefinieerd hebben, kan de PC met hen aan de slag.
2. Bemiddelen
Samen met de ouders zal de PC dan zoeken naar een oplossing. De PC zal eerst met de ouders proberen om in een kortdurende bemiddeling een oplossing voor het probleem te vinden. Vaak lukt het ouders om onder leiding van een PC tot een vergelijk te komen. Dit eerste deel lijkt nog erg veel op mediation, zoals wij die in Nederland gewend zijn. De PC heeft echter meer bevoegdheden dan een mediator. De PC is oplossingsgericht en voortvarend en zoekt samen met de ouders naar een oplossing op maat. De PC spreekt naast de ouders ook de kinderen en als dat nodig is kan hij/zij ook met derden spreken (bijvoorbeeld de school van de kinderen of betrokken hulpverleners).
3. Voorstel, aanbeveling of bindend advies
Komen de ouders er samen niet uit, dan kan de PC een voorstel doen, een aanbeveling of zelfs een bindend advies geven. Een bindend advies kan de PC slechts geven als partijen daar vooraf toestemming voor hebben gegeven. Beide ouders zijn dan aan dat advies gebonden.
Wat is het voordeel van het inschakelen van een PC?
Met het inschakelen van een PC voorkom je een langlopende procedure bij de rechtbank en daarmee ook dat een klein geschil zich ontpopt tot een onoverbrugbaar meningsverschil, waar de kinderen uiteindelijk de dupe van worden. Bovendien kan een PC ook ingeschakeld worden voor de kleinere (veelal niet-juridische) conflicten (de verjaardag van Opa in het weekend dat de andere ouder een trip naar Disney Land Parijs had geboekt). Verder kan een eerste gesprek met een PC veelal al binnen 1 tot 2 weken ingepland worden waardoor men snel weer over kan gaan tot de orde van de dag. Een ander voordeel is ook dat het inschakelen van één PC goedkoper is dan twee advocaten. Bovendien als u voor een advocaat PC kiest, heeft die dezelfde juridische kennis als een rechter.
Wat is het nadeel van het inschakelen van een PC?
Alles kan met de PC besproken worden, maar niet alle onderwerpen lenen zich voor een bindend advies (aanbeveling kan dan wel). Onderwerpen die een wijziging in het gezag met zich meebrengen of een wijziging van het hoofdverblijf, blijven de bevoegdheid van de rechter. Echte nadelen van het inschakelen van een PC zijn er niet, lukt het immers niet, kan men altijd nog naar de rechter, ook kunnen beide partijen samen alsnog iets anders besluiten.
Er is wel een groot verschil met mediation en dat is dat eventuele voorstellen, aanbevelingen en of bindende adviezen met de rechter gedeeld mogen worden. Hoewel sommigen dit wellicht als belemmerend ervaren, zie ik het eigenlijk vooral als een voordeel omdat de rechter dan kennis kan nemen van alle standpunten (niet alleen van de ouders, ook van de kinderen en de eventuele hulpverleners) en dus een meer gefundeerde beslissing kan nemen, zonder eerst een Raadsonderzoek te gelasten dat veelal weer maanden duurt en extra spanningen met zich meebrengt. In feite heeft de PC dat uitgebreide onderzoek dan al verricht.
PC in Nederland
PC is nieuw in Nederland maar in de VS en in ZA wordt het al jaren succesvol gebruikt. In ZA is het zelfs gebruikelijk om bij de scheiding al een PC aan te wijzen in het ouderschapsplan. Wat mij betreft zou dat ook in Nederland geen overbodige luxe zijn. Een stap naar de PC is immers makkelijker en vooral sneller gemaakt als ouders van deze mogelijkheid al op de hoogte zijn en zo kunnen conflicten vroegtijdig bestreden worden. Conflicten zijn immers onvermijdelijk, hoe men daarmee omgaat is een keuze. Kies daarom voor een PC!