Afstand van alimentatie
Kan men afstand doen van alimentatie? Die vraag wordt geregeld aan mij gesteld. Het antwoord daarop leest u in onderstaande blog.
Afstand van partneralimentatie
Allereerst dient onderscheid gemaakt te worden tussen partneralimentatie en kinderalimentatie. Van partneralimentatie kan men afstand doen. Men kan afspreken dat men geen bijdrage nodig heeft omdat men bijvoorbeeld in het eigen levensonderhoud kan voorzien met het eigen inkomen of vermogen. Ook kan het voorkomen dat na betaling van kinderalimentatie er geen ruimte meer is om ook partneralimentatie te betalen. In een convenant wordt dan opgenomen dat er geen partneralimentatie betaald zal worden. Is er sprake van gewijzigde omstandigheden, bijvoorbeeld het inkomen van één van partijen wijzigt, dan kan alsnog aanspraak gemaakt worden op partneralimentatie. Wil men dit niet, dan kan men een zogenaamd niet wijzigingsbeding opnemen. Er is dan definitief afstand gedaan.
Let echter wel goed op met afstand doen want mocht u na de scheiding aanspraak maken op bijstand van de gemeente dan is de gemeente niet gebonden aan uw afspraak en wordt op uw bijstand het bedrag dat u van uw ex partner zou kunnen ontvangen in mindering gebracht.
Afstand van kinderalimentatie?
Afstand van kinderalimentatie kan in beginsel niet. De wet schrijft voor dat overeenkomsten waarbij wordt afgezien van het volgens de wet verschuldigde levensonderhoud, nietig zijn. Op grond van de wet zijn ouders verplicht naar draagkracht te voorzien in de kosten van verzorging en opvoeding van hun minderjarige kinderen.
In dat kader heeft de rechtbank Rotterdam op 22 oktober 2020 een interessante uitspraak gedaan. Wat was er aan de hand? De vrouw was tijdens het huwelijk kostwinnaar van het gezin. Na de scheiding had zij de zorg voor de kinderen en maakte ze aanspraak op kinderalimentatie. De man maakte aanspraak op partneralimentatie. Partijen hadden afgesproken dat de man geen kinderalimentatie betaalt, zolang hij ook geen partneralimentatie vraagt. Enige tijd later vraagt de vrouw toch kinderalimentatie aan en stelt dat de afspraak nietig is omdat men geen afstand van kinderalimentatie kan doen. De rechtbank oordeelt als volgt:
“Zoals de vrouw terecht stelt, kan een partij geen overeenkomst sluiten waarin afstand wordt gedaan van de kinderbijdrage. Dit is in strijd met de openbare orde en artikel 1:400 lid 2 BW. Wel kan een partij op een bepaald moment afzien van het vorderen van de kinderbijdrage. Uit de voornoemde inhoud van de afspraken die zijn gemaakt, begrijpt de rechtbank dat de vrouw geen kinderbijdrage vraagt als de man ook geen partneralimentatie vraagt. Hieruit blijkt niet dat de vrouw afstand heeft gedaan van haar recht om een kinderbijdrage te vragen, maar eerder dat zij vooralsnog heeft afgezien van het vragen van een kinderbijdrage. Dat betekent dat de overeenkomst tussen partijen rechtsgeldig is”. Het verzoek van de vrouw is dan ook afgewezen. Biedt deze uitspraak dan toch mogelijkheden om ook afstand van kinderalimentatie te doen?
Lees hier de hele uitspraak van de rechtbank Rotterdam.
Kinderalimentatie wordt vastgesteld door een uitspraak van de rechter of door een overeenkomst tussen de ouders. Wijziging of intrekking van die rechterlijke uitspraak of overeenkomst is mogelijk in drie gevallen:
- als door wijziging van omstandigheden de bijdrage niet langer voldoet aan de wettelijke maatstaven;
- als de rechterlijke uitspraak van de aanvang af niet aan de wettelijke maatstaven heeft beantwoord doordat daarbij van onjuiste of onvolledige gegevens is uitgegaan;
- of als de overeenkomst is aangegaan met grove miskenning van de wettelijke maatstaven.
Is sprake van een van de hiervoor vermelde wijzigings- of intrekkingsgronden dan oordeelt de rechter zelfstandig over de kinderalimentatie met inachtneming van de wettelijke maatstaven, zonder gebonden te zijn aan hetgeen de ouders onderling over die alimentatie zijn overeengekomen.
Hebben ouders echter een niet wijzigingsbeding opgenomen dan heeft de Hoge Raad geoordeeld dat een dergelijk beding nietig is als dit voorkomt dat de kinderalimentatie hoger wordt, maar als die voorkomt dat die lager wordt, is dit wel toegestaan. Dit betekent in feite dat men wél in het voordeel van de kinderen kan afwijken, maar niet in het nadeel.
Hoe verhoudt zich dat dan tot de uitspraak van de rechtbank Rotterdam? Ik vermoed, gezien de hoogte van de gevraagde bijdragen over en weer dat het verzoek van de vrouw er toe leiden dat zij kinderalimentatie zou ontvangen van de man, maar doordat zij dan tevens gehouden zou zijn partneralimentatie aan de man te betalen, zou zij uiteindelijk minder financiële middelen overhouden.
Terugkomend op de eerste vraag: kan men afstand doen van kinderalimentatie zou men dus kunnen oordelen dat dit mogelijk is zolang dit niet ten nadele van de kinderen komt.
Klik hier voor meer informatie over alimentatie of een alimentatiecheck.